Experts gaan met elkaar in gesprek over de kansen en uitdagen met betrekking tot digitalisering. Digitalisering is een niet meer weg te denken element in de bouw en AI (kunstmatige intelligentie) speelt daar een belangrijke rol in. Los van allerlei praktische toepassingen die met AI binnen handbereik komen, biedt het ook de helpende hand bij duurzaamheidsrapportages.
Duurzame bedrijfsvoering kan niet zonder digitalisering
Met de komst van CSRD en EU Taxonomy zijn er nieuwe groene spelregels die als Europese wetgeving gelden. Deze is er op gericht om de doelstellingen uit het Klimaatakkoord te halen. Ook bouwbedrijven krijgen hier mee te maken en zo moet er bijvoorbeeld worden gerapporteerd over CO2 uitstoot. Hele praktische toepassingen zijn het op afstand kunnen monitoren van projecten, waardoor je medewerkers minder vaak ter plaatse hoeven te zijn. Denk ook aan het slimmer bevoorraden van de bouwplaats met minder transportbewegingen of het produceren van woningen in een fabriek met minder materiaalgebruik en verspilling. De bouw kan al veel met digitalisering, maar vaak zitten er nog andere zaken in de weg waardoor een versnelling nog uit blijft. Denk bijvoorbeeld aan de trage vergunningverlening bij gemeentes of belemmerende wetgeving waardoor er niet snel genoeg bouwlocaties beschikbaar komen.
“Technologie is het probleem niet. Nieuwe slogan voor bouwend Nederland: de bouw is er klaar voor.”
Digitale geletterdheid: een must have voor bedrijven
Het beste uit de mogelijkheden van digitalisering halen, vraagt om leiderschap in bedrijven. Dat gaat verder dan je medewerkers gerichte traniningen op softwareprogramma’s laten volgen. Het gaat om een stuk databewustzijn dat van hoog tot laag wordt uitgedragen. Het besef dat door dingen vast te leggen en te digitaliseren een stuk verbeterpotentieel en besparingen in beeld komt. Dat lijkt soms op kantoor wat makkelijker te realiseren dan in de uitvoering, maar niets is minder waar. Een mooi voorbeeld is een bouwplaatsmedewerker die stukje bij beetje het gebruik van een tablet en digitale vastlegging op de bouwplaats omarmt. Dat geeft een enorme tijdsbesparing in de werkzaamheden en ook de kwaliteit van data verbetert. Hoewel ook veel bouwopleidingen de afgelopen jaren in hun curriculum veel meer aandacht zijn gaan besteden aan digitalisering, kan er nog wel een tandje bij. Gelet op de krapte op de bouwarbeidsmarkt, kan het verbreden van opleidingen met een digitaal profiel helpen bij het aantrekken van nieuwe instroom.
“Wil je technologie voor je laten werken, dan begint het echt bij je bedrijfscultuur.”
Digitale basis voor vertrouwen
Het digitaal vastleggen van zaken en het continu digitaal kunnen monitoren van een project op de bouwplaats is op zichzelf niet de basis voor vertrouwen. Vertrouwen begint altijd met de juiste intentie vanuit opdrachtgever en opdrachtnemer. Wel kan de inzet van digitalisering en AI zorgen voor extra comfort tussen partijen. Het scheelt bijvoorbeeld tijd in discussies over projectbeheersing en risicomanagement, omdat dingen feitelijk op beeld worden vastgelegd. Wel is het belangrijk om de collega’s in de uitvoering goed mee te nemen in nut en noodzaak. Denk bijvoorbeeld aan een bouwplaatsmedewerker die een camera op zijn helm krijgt geplaatst. Je moet wel goed uitleggen dat het niet gaat om de controle van de persoon zelf, maar dat de beelden kunnen helpen bij het voorkomen van vertraging en onveilige situaties op de bouwplaats.
“Zodra je dingen gaat vastleggen op beeld en gaat volgen in de tijd, kun je dingen gaan aantonen. Dat helpt bijvoorbeeld bij het voldoen aan de Wkb (wetgeving) waarbij je zeker weet hoe dingen zijn bevestigd in een bouwwerk.”
Ook voorafgaand aan het bouwen, in het ontwerpproces, bieden digitalisering en AI mogelijkheden om sneller en beter te ontwerpen. Parametrisch ontwerpen geeft nieuwe inzichten die het besluitvormingsproces tussen gemeente, ontwikkelaar en het ontwerpteam vergemakkelijken.